Sinds 1 januari 2021 is de Douane een zelfstandig directoraat-generaal (DG) onder het ministerie van Financiën. Veel is nog in ontwikkeling, zoals de directie Financiën & Control (F&C). Maar juist bij een nieuw onderdeel leer je ontzettend veel, vinden de ervaren business controllers Roy de Jong en Frea Tanyeri.
Windmolens
De Douane is als uitvoeringsorganisatie verantwoordelijk voor het toezicht op invoer, uitvoer en doorvoer van goederen in Nederland. Roy: ‘Ons werk ontwikkelt zich voortdurend. We zien nu bijvoorbeeld dat windmolens op zee steeds vaker gebruikt worden als verstopplek. We onderzoeken of we vaartuigen moeten aanschaffen voor ons toezicht daar. En we zien dat de haven van Vlissingen steeds vaker wordt aangevaren. Dat betekent iets voor ons toezicht: maar hebben we daar mensen en middelen voor?’
Inzichten
Als business controllers bijten Frea en Roy zich graag vast in dit soort vraagstukken. Frea is coördinerend business controller voor de directie Operaties, de grootste directie van de Douane met zo’n 5.600 medewerkers. ‘Als business controller ben ik altijd bezig met de vraag: hoe kunnen we onze mensen en middelen het beste inzetten? Als de directeur over 3 jaar een bepaald resultaat wil behalen, adviseer ik hem over hoe het personeelsbestand zich dan zou moeten ontwikkelen. Als business controller ben je niet besluitvormend, je levert de inzichten, brengt de risico’s in beeld en geeft een advies.’
Dataset
Ook Roy werkt bij de directie F&C, maar dan voor alle directies. Hij is verantwoordelijk voor de ontwikkeling van managementinformatie. ‘Nu de Douane is ontvlochten van de Belastingdienst, is andere sturingsinformatie nodig. Stel, we willen een controleproces in de haven verbeteren. Dan onderzoeken we eerst de data waarmee we de huidige prestaties kunnen monitoren. Om vervolgens te definiëren welke gegevens verder nodig zijn. Ik fungeer dan als liaison tussen ontwikkelaars en de opdrachtgever.’
Dashboard
Een concreet project is de herontwikkeling van het dashboard van de directie Operaties. Roy: ‘Dat dashboard is de laatste tijd uitgedijd tot inmiddels wel 100 pagina’s aan informatie. Van operationeel op teamniveau tot strategisch en tactisch op organisatieniveau. Daar kun je niet op sturen. Mijn werk is na te denken over een beknoptere informatieset voor de gebruiker, zodat die efficiënt en effectief kan sturen en bijsturen.’
Grip
Interessant vinden Frea en Roy dat ze werken op het snijvlak van business, finance en data. Roy: ‘De vraag is altijd: leidt onze inzet van mensen en middelen nu tot het resultaat dat we voor ogen hadden? Om afspraken met onze opdrachtgevers, 9 ministeries, na te komen, is het nodig om grip te hebben op de organisatie. Je wilt niet dat je bepaalde controles belooft, maar die qua mensen helemaal niet aankunt. Wij signaleren de risico’s aan de voorkant en adviseren over te nemen maatregelen.’
Reuring
Als je in een gespreid bedje wilt terechtkomen als financieel specialist, moet je hier níet zijn, geeft Frea eerlijk toe. ‘Er is nog zo veel dat we bij de Douane willen aanpakken en de uitdagingen zijn best groot. Maar eerlijk gezegd gedij ik als business controller juist goed bij wat turbulentie en reuring. Want dat betekent dat we aan de slag mogen. En je leert heel veel van werken bij een nieuw onderdeel. Juist omdat er zo veel opgezet en ontwikkeld moet worden, is ons werk nooit eentonig.’
Ontwikkelen
Bij de Douane en bij de Rijksoverheid in het algemeen zijn er ontwikkelmogelijkheden genoeg. Frea: ‘Ik volg graag trainingen bij de Rijksacademie voor Financiën, met opleidingen door rijksambtenaren voor rijksambtenaren. Tijdens een van die trainingen ging het over hoe je een probleem dat je signaleert neerlegt bij een Directeur-Generaal (DG). Toen was er ook daadwerkelijk een DG aanwezig met wie je kon trainen en die uitlegde wat zij belangrijk vindt. Enorm leerzaam. Daarbij zijn er altijd doorgroeimogelijkheden. Je kunt je hier altijd blijven ontwikkelen als mens en professional, en je carrière ontwikkelt daardoor mee.’